Elk schooljaar wordt er opnieuw een groep gevormd. Klasgenootjes verlaten de groep en er komen nieuwe klasgenootjes bij. Ook als de groep hetzelfde blijft, wordt deze na de zomervakantie opnieuw gevormd. Na zo lange periode uit elkaar te zijn geweest moeten de regels en groepsnomen weer opnieuw bepaald worden. De eerste weken van het schooljaar zijn misschien wel het aller belangrijkst. Dit worden ook wel de gouden weken genoemd. Het zijn de weken waarin de groepsbinding ontstaat en jij, als leerkracht, in de groep invloed kunt uitoefenen op de vorming. Een goede begeleiding bij deze groepsvorming is essentieel. Je hebt hier het hele jaar profijt van. Als de leiding ontbreekt, vormt de groep zichzelf zonder dat je hier sturing in hebt. Dit kan voor een negatief effect in de groep zorgen.
Een groep die zich vormt gaat door 5 fases:
oriëntatiefase (forming)
conflictfase (stroming)
integratiefase (norming)
uitvoeringsfase (performing)
eindfase (adjouring of reforming)
Oriëntatiefase :
De leerlingen kennen elkaar nog niet, of ze weten van klasgenootjes de ze al wel kennen niet of alles nog bij het oude is. Het is een verkenning fase. De groep is in deze fase vaak rustig. De leerlingen zijn bezig met zichzelf en hoe ze op andere overkomen. In deze fase zorgt de leerkracht vooral voor de veiligheid.
In deze fase is het belangrijk dat je de regels en routines van de klas aanleert
Conflictfase :
De leerlingen weten inmiddels een beetje wat ze van elkaar kunnen verwachten. leerlingen zullen in deze fase zich meer gaan uitspreken en willen dat hun mening gehoord wordt. Leerlingen zullen elkaar meer uittesten of beginnen zich te verzetten tegen de leiders van de groep. Dit leidt soms tot conflicten. In feite is er een is er een soort 'strijd om de macht' bezig. Het is belangrijk dat deze conflicten goed opgelost worden. In deze fase worden de verhoudingen tussen de leerlingen duidelijk. Wie zijn de leiders en de volgers van de groep?
Integratiefase :
In deze fase identificeren de leerlingen zich met de groep. Er ontstaan vriendschappen. De normen worden duidelijk en de rollen van de leerlingen worden geaccepteerd. De leiders van de groep bepalen vaak hoe je met elkaar omgaat en wat de ongeschreven regels zijn. Vaak zijn ze zich hier niet van bewust de ze deze rol hebben. Deze normen staan eigenlijk zo goed als vat en veranderen bijna niet meer. Het is dus belangrijk om als leerkracht te zorgen dat er positieve groepsnormen zijn ontstaan vóór deze ''vaststaan.'' Daarom is het belangrijk om tijdens de oriëntatiefase al duidelijk start met jouw klassenregels en routines.
Uitvoeringsfase :
In deze fase wordt de groep een team en is klaar voor samenwerking.
Als de eerste drie fases positief verlopen zijn zal je merken dat het een productieve groep is. De samenwerking verloopt in een prettige sfeer. Als de voorgaande fases negatief verlopen zal de groep minder productief zijn, met als gevolg meer onenigheid, verzet en concurrentie. Als leerkracht moet je nu niet denken da de groep ''af'' is. De groep keer terug naar vorige fases als er bijvoorbeeld een nieuwe leerling in de groep komt of als er een andere ingrijpende gebeurtenis plaatsvindt. een goede groep vergt onderhoud gedurende het hele jaar!
Eindfase:
Het einde van het schooljaar nadert. De meesten leerlingen gaan naar een andere klas en krijgen een nieuwe leerkracht. Dit afscheid geeft weer een nieuwe groepsdynamiek. In deze face kan de groep onrustig zijn. Sluit het schooljaar goed af en blik af en toe terug!
Het is belangrijk om de eerste weken van het schooljaar veel samenwerkingsopdrachten te doen. Dit stimuleert een positieve groepsvorming.
in een kleutergroep blijft de samenstelling van de klas eigenlijk het hele schooljaar veranderen. Door de nieuwe leerlingen die instromen word de groep gaandeweg steeds groter. Daarom is het belangrijk om het hele jaar door groepsvormende activiteiten te doen.
Comments